ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΣΗ – ΘΕΡΜΟΠΡΟΣΟΨΕΙΣ

Η θερμοπρόσοψη ή εξωτερική μόνωση ή εξωτερική θερμομόνωση είναι μια κατασκευή, που περιλαμβάνει πολλαπλές στρώσεις υλικών και περιβάλει όλο το κτίριο με σκοπό να το θερμομονώσει και να το προστατέψει. Τα υλικά, που χρησιμοποιούνται είναι συνήθως διογκωμένη πολυστερίνη (EPS), εξηλασμένη πολυστερίνη (XPS) και πετροβάμβακας. Επειδή περιβάλει κάθε τμήμα του κτιρίου με τέτοιο τρόπο ώστε να μην υπάρχουν αμόνωτα στοιχεία (θερμογέφυρες), προσφέρει την τέλεια μόνωση, την τέλεια προστασία. Είναι αξιόπιστο σύστημα με εφαρμογή ήδη πάνω από 50 χρόνια παγκοσμίως. Οι θερμογέφυρες οδηγούν σε απώλειες ενέργειας, οδηγούν πολύ συχνά σε συμπυκνώσεις της εσωτερικής υγρασίας στους εξωτερικούς "παγωμένους" τοίχους του χειμώνα και σχηματισμό μούχλας με τα γνωστά προβλήματα υγείας (άσθμα κλπ). Συχνά θεωρεί κανείς, ότι η εξωτερική θερμομόνωση κοστίζει περισσότερο, σε σχέση με την παραδοσιακή μόνωση (διπλή τοιχοποιία και μόνωση ανάμεσα).

Συγκρίνοντας την διπλή τοιχοποιία με την θερμοπρόσοψη παρατηρούμε τα παρακάτω λάθη ή μειονεκτήματα:
α) Στην διπλή τοιχοποιία οι μονωτικές πλάκες τοποθετούνται χωρίς στερέωση, "χύμα", με πολλά κενά, άρα ατελείωτες θερμογέφυρες.
β) Οι κτίστες κολλούν πάνω στο μονωτικό τη δεύτερη σειρά τούβλων, χρησιμοποιώντας πολλές φορές το μονωτικό σαν οδηγό χωρίς να αφήνουν κενό εξαέρωσης ανάμεσα στο μονωτικό και τον εξωτερικό τοίχο. Η σωστή κατασκευή γίνεται κτίζοντας από μέσα προς τα έξω, δηλ. πρώτα το χτίσιμο του εσωτερικού τοίχου, η τοποθέτηση με στερέωση του θερμομονωτικού πάνω στον πρώτο τοίχο, κενό 1-2cm και χτίσιμο του δεύτερου εξωτερικού τοίχου. Αυτό όμως απαιτεί σκαλωσιές γύρω από όλο το κτίριο, πράγμα που δεν γίνεται στη χώρα μας. Αποτέλεσμα είναι να έχουμε ελλιπέστατη θερμομόνωση, παρότι "έχει μπεί" το μονωτικό. Το πάχος του θερμομονωτικού υλικού είναι επίσης σημαντικός λόγος για ελλιπή μόνωση. Ενδεικτικά αναφέρουμε, για να δείξουμε πόσο αναποτελεσματικός είναι ο τρόπος που θερμομονώνονται τα κτίρια στην Ελλάδα, ότι για να θερμάνει η χώρα μας τα κτίριά της, χρησιμοποιεί όση ενέργεια χρειάζεται για τον σκοπό αυτό ολόκληρη η Γερμανία, μια χώρα με οκτώ φορές περισσότερο πληθυσμό και γεωγραφικό πλάτος με ψυχρότερο κλίμα!
γ) Σπάνια χρησιμοποιούνται σύνδεσμοί, που να συνδέουν την διπλή τοιχοποιία, αφού παρεμβάλλεται το μονωτικό υλικό και χωρίζει τελείως την διπλή τοιχοποιία, πράγμα το οποίο δημιουργεί πρόβλημα σε περίπτωση σεισμού.
δ) Με την διπλή τοιχοποιία χρειαζόμαστε περισσότερο χώρο, αντίθετα με την θερμοπρόσοψη, με την οποία εξοικονομούμε χώρο 4-7m² για μια μέση κατοικία.
ε) Με την θερμοπρόσοψη επιτυγχάνουμε πολύ καλή θερμοσυσσώρευση, με αποτέλεσμα οικονομία στη θέρμανση/ψύξη και υγιεινό κλίμα, καθώς οι αλλαγές θερμοκρασίας είναι πολύ μικρές και αργές.
στ) Όλα τα δομικά στοιχεία προστατεύονται απόλυτα και ιδιαίτερα ο σκελετός του κτιρίου, που είναι από σκυρόδεμα δεν προσβάλλεται από ενανθράκωση. Το ίδιο καλά προστατεύεται από μηχανικές και χημικές επιδράσεις, αν είναι μεταλλικός.

Για την κατασκευή θερμοπρόσοψης υπάρχουν διάφορα συστήματα. Στην Ελλάδα εφαρμόζονται συστήματα που έχουν αναπτυχθεί από Έλληνες και συστήματα η τεχνογνωσία των οποίων μεταφέρθηκε από το εξωτερικό. Η θερμοπρόσοψη είναι πολύ πρόσφατη υπόθεση για την χώρα μας και δεν υπάρχει εμπειρία, ούτε πολλά εξειδικευμένα συνεργεία. Στην θερμοπρόσοψη υπάρχουν πάρα πολλές λεπτομέρειες, που η σωστή εφαρμογή μπορεί να προσφέρει διάρκεια στην κατασκευή. Οι γωνίες, οι συναρμογές με τα κουφώματα, τα αρμοκάλυπτρα, οι νεροσταλάκτες, οι ενισχύσεις στις πόρτες και τα παράθυρα, η κατάλληλη ποσότητα της κόλλας (min. 40% της επιφάνειας), η σωστή τοποθέτηση του πλέγματος, η αναμονή ανάμεσα στις φάσεις εργασιών, τα κατάλληλα συστήματα καθώς και το είδος του τελικού σοβά είναι σημαντικά στοιχεία. Αλλιώς πολύ σύντομα παρουσιάζονται προβλήματα, ρηγματώσεις, αποκολλήσεις κλπ.

Τα συνήθη πάχη των μονωτικών είναι 5-8cm για να ικανοποιούν τον κανονισμό θερμομόνωσης ανάλογα με την κλιματική ζώνη. Το πιο συνηθισμένο υλικό στην Ευρώπη είναι η διογκωμένη πολυστερίνη EPS. Βελτιωμένη έκδοση είναι η γραφιτούχος πολυστερίνη της BASF με ακόμα καλύτερες επιδόσεις (≥20%). Τα τελικά επιχρίσματα συστήνεται να είναι οργανικά ("πάστα") σε λεπτή στρώση 2,5 – 3mm. Είναι εύκαμπτα, στεγανά , δεν ρηγματώνουν και συχνά έγχρωμα (στη μάζα τους), με διάφορες κοκκομετρίες για λείες ή άγριες επιφάνειες. Τα τσιμεντοειδούς βάσης τελικά επιχρίσματα πρέπει να είναι κατάλληλων προδιαγραφών. Είναι όμως άκαμπτα, ρηγματώνουν πιο εύκολα και χρειάζονται μεγαλύτερη κατανάλωση ανά m². Όλα τα παραπάνω είναι αυτονόητο ότι καθορίζουν και τις τιμές της θερμοπρόσοψης! Η εξωτερική θερμομόνωση, εκτός από τον παραδοσιακό τρόπο (τοιχοποιία-μονωτικό-επιχρίσματα), μπορεί να γίνει και με σκελετό (συνηθισμένος τρόπος στην αμερικανική ήπειρο), μονωτικά, τσιμεντοσανίδες και επιχρίσματα ή συνδυασμένη και με άλλα τελικά στοιχεία (τούβλα-ξύλινη επένδυση-μεταλλική επένδυση κα.)